باسلام به شما هنرجوی گرامی
پیام های زیادی از شما دریافت کردیم که از ما خواستید دلیل صدای بد ویولن، صدای گوش خراش ویولن یا اصطلاحا صدای غژ غژ آن را به شما بگوییم و راهنمایی کنیم برای حل این مشکل…
در این مطلب آموزشی قصد دارم تا دلیل ایجاد صدای معیوب در زمان آرشه کشی ویولن را با هم شناخته و راه حل این موضوع را با شما به اشتراک بذارم؛
از جایی که بحث صدا سازی در ساز ویولن نسبت به خیلی سازهای دیگه از جزئیات و ظرافت بیشتری برخورداره و دارای حساسیت بیشتری هم هست پیشنهاد میکنم تا انتهای این مطلب و ویدئو آموزشی با من باشید.
ساختار آرشه و صداسازی در ویولن
یکی از چالش برانگیزترین قسمت های نوازندگی ویولن تسلط بر آرشه و کنترل کامل اون برای ساختن یک صدای سالم و ایده آل هستش و از جایی که ذر ساختار آرشه توزیع نامتعادل وزن داریم به همین جهت اطلاع از این که در طول یک آرشه رفت و برگشتی باید چه رفتاری از خودمون نشون بدیم بسیار مهم هستش.
توزیع نامتعادل وزن به این معناست که ساختار آرشه ویولن در قسمت نوک یا سر آرشه کمترین وزن و در پاشنه خودش دارای بیشترین وزن هست و به همین جهت جزئیاتی برای مبحث آرشه کشی اصولی و صداسازی ایده آل با آرشه در ویولن نوازی اضافه میشن.
به عبارت بهتر باید گفت که حتی وقتی روی یک سیم آرشه کشی میکنیم نمیتونیم رفتاری ثابت داشته باشیم و از حیث فشار دادن آرشه و یا کنترل اون باید متفاوت رفتار کنیم.
صداسازی اصولی در ویولن نوازی
در مقاله دیگری با جزئیات کامل درباره مبحث اصول آرشه کشی و صدا سازی صحبت کردیم اما در ادامه توضیحات بالا باید براتون بگم که سبک بودن نوک آرشه و سنگین تر بودن پاشنه از ما این رو میخواد که در زمان آرشه کشی در پاشنه کنترل وزن داشته باشیم و برعکس در زمان آرشه کشی در نوک آرشه فشار یا پرس کافی اعمال کنیم تا صدایی ایده آل ساخته بشه.
صدای بد یا غژ غژ چه زمانی ایجاد میشه؟
این نوع صدا زمانی ایجاد میشه که فشار آرشه ما بر سیم که توسط دست ما اعمال میشه بیش از حد نیاز (و به صورت نامتعادل با سرعت آرشه کشی ما) باشه،
در این حالت اصطکاک بین موهای آرشه و سیم به قدری زیاد میشه که آرشه به سختی روی سیم حرکت کنه و صدایی زمخت، تیز و زننده که بیشتر بعنوان غژ غژ شناخته میشه ایجاد خواهد شد؛
البته صداهای معیوب دیگری هم مثل سوت کشیدن در زمان آرشه کشی وجود دارن اما دلیل اصلی صدای غژ غژ اصطکاک شدیدی که بر اثر فشار شدید آرشه بر سیم هست ایجاد میشه.
بیشترین صدای گوش خراش در چه نقطه ای از آرشه ایجاد میشه؟
این نوع صدا در هر قسمتی از طول آرشه میتونه ایجاد بشه اما بیشترین حالت اون در پاشنه آرشه و به خصوص بر روی سیم های زیرتر یا نازک تر (می و لا) ایجاد میشه چرا که این سیم ها نسبت به صدادهی و مرتعش شدن نیاز به فشار کمتری دارن و وقتی در پاشنه آرشه به جای این که وزن آرشه تحت کنترل ما باشه بر روی سیم رها بشه در اینصورت به صدای ناهنجار منجر میشه و معمولاً روی دو سیم نازک تر بیشتر این اتفاق برای هنرجوهای ویولن میفته.
راه حل تبدیل صدای بد ویولن به صدای ایده آل!
برای این که دچار این حالت در صداسازی نشیم نیاز هست تا هر روز دقایقی صرف تمرین آرشه کشی آزاد روی سیم های مختلف داشته باشیم و هربار که تعویض سیم میکنیم و به سیم های زیرتر میرسیم و همینطور به پاشنه آرشه نزدیک میشیم با هوشیاری کامل تمام وزن آرشه را در دست داشته باشیم و به حدی آرشه رو با سیم درگیر کنیم که صدایی لطیف ایجاد کنیم.
تمرین دیگه این هست که هر روز زمانی هرچند کوتاه صرف آرشه کشی فقط در پاشنه و روی سیم های لا و می داشته باشیم تا کنترل ما در گرفتن و نگه داشتن آرشه و به قدر لازم درگیر کردن اون با سیم ها بیشتر بشه و در اینصورت به مرور کمتر دچار این صدای معیوب یا غژ غژ در ویولن نوازی خودمون میرسیم.
یاد گیری صداسازی دلنشین ویولن
برای یک صداسازی ایده آل نیاز به گرفتن درست آرشه، نداشتن تنش، کنترل وزن آرشه در تمام مدت آرشه کشی و نوازندگی ویولن، استفاده از قسمت های مختلف دست، آشنایی کامل با فاکتورهای صداسازی اصولی و تمرینات مناسب هست؛ صداسازی اصولی با ویولن نیازمند اطلاعات و تمرینات کافی هستش که تمامی آموزش های لازم برای این مباحث در بخش اول از دوره جامع آموزش مبتدی تا پیشرفته ویولن آورده شده و تمامی علاقمندان و هنرجویان ویولن امکان استفاده از این دوره آموزشی را دارند.
موفق باشید.
