هرچه در مورد ضرب گرفتن در موسیقی و ویولن نوازی باید بدانید!

اهمیت درک ضرب در موسیقی و ویولن نوازی

اگر موسیقی دارای دو قسمت یا رکن اصلی باشه یکی از اون دو قسمت ریتم هست و دیگری کوک یا صدا.

ریتم از توالی صداها با زمان بندی های مختلف و یا ترکیب زمان بندی های مختلف صدا ها و سکوت ها با هم و دیگر حالت ها بوجود میاد.

و دو نکته ضروری در ساختار و ایجاد معنای ریتم اینجا وجود داره که یکی پیوستگی و دیگری وجود زمان بندی های مختلف برای کنار هم قرار دادن صداها و سکوت ها هست که ریتم رو بوجود میاره.

 به عبارت دیگر در قلب ریتم زمان هست که میتپه و هر صدا و سکوتی که استفاده میکنیم تا ریتم بوجود بیاد بر پایه زمان و واحدهای زمانی به نام ضرب یا ضربان کشش خاص و تعریف شده ای داره 

و همونطور که همگی میدونیم اگر ضرب و پیوستگی نباشه هیچ شکل نتی مثل گرد، سفید و… معنای خارجی نمیتونه داشته باشه.

یک مثال برای درک ضرب نگرفتن

در حال گوش دادن یک ملودی به این فکر کنید که صداها و نت های مختلف پشت سره هم اجرا بشن اما کشش اونها بدون حساب و کتاب و به شکل تصادفی باشه

 خواهید دید که هرگز دیگه اون ملودی به شکل درستش صدا نخواهد داد و اون آهنگ ساخته نخواهد شد پس این فقط صداها نیستن که اگر پشت سره هم اجرا بشن حتماً اون ملودی بوجود خواهد اومد بلکه اجرای صدا ها با زمان بندی هایی مخصوص و تعریف شده به شکل پیوسته هست که باعث بوجود اومدن ملودی های مختلف و یا یک ملودی خاص میشه.

زمانی که فقط تمرکز خودتون رو بر روی صداهای مختلف یک ملودی میذارید و بی توجه به کشش نت ها و اجرای پیوسته هستید در واقع در حال همین کار هستید و هرگز اون ملودی به شکل درست خودش صدا نخواهد داد پس نکته مهم اینه:

تنها یک حالت برای اجرای هر ملودی وجود داره و اون اجرای صدا های مختلف با زمان بندی دقیق هر نت و به صورت پیوسته هستش!

دلیل اصلی سهل انگاری در ضرب گرفتن

شاید اصلی ترین دلیل نگاه هنرجویی و نه حرفه ای باشه 

به این معنا که افراد با ذهنیت اجرا و ارائه بی نقص تمرین نمیکنن بلکه فقط در حد تحویل تکالیف کلاس عمل میکنن 

و به همین دلیل در اولین تجربه تمامی هنرجویان در کار با گروه و یا همنوازی مشکل ریتم و ضرب برجسته و مشهود هستش 

اگر که سعی کنیم دائماً با ایده اجرا و ارائه تمرین کنیم بسیاری از ایرادات مثل ضرب نگرفتن و … رفع خواهد شد.

هیچ مخاطبی از شنیدن قطعه ای که ریتم به خوبی اجرا یا کنترل  نمیشه و یا ضرب ها و سرعت کلی (تمپو) دائم تند و کند میشه لذت نخواهد برد حتی اگر تمامی صداها کوک و به گرمی اجرا بشن!

یکی دیگه از دلایل ضرب نگرفتن این هست که ما وقتی صداهای مختلف یک ملودی رو پشت سر هم اجرا میکنیم به دلیل اینکه اون ملودی یا قطعه رو قبلاً شنیدیم و در حافظه شنیداریمون هست تقریباً زمان بندی نت ها رو ناخودآگاه به اندازه ای که شبیه به اون قطعه که در حافظمون هست میکشیم.

تقریباً هم ملودی صدایی شبیه به نسخه اصلی خواهد داشت  و پس از این دیگه تلاشی برای حالت ایده آل نداریم چون همین الان هم ملودی ما تقریباً شبیه حالت اصلی صدا میده.

 اما در مسیر نواختن ویولن کسانی عالی جلو میرن که در تلاش هستن تا کمترین نقص در اجرای هر قطعه ای رو داشته باشن و از هر کس دیگه ای دقیق تر بنوازن.

اهمیت ضرب گرفتن برای نوازنده ویولن

یکی از مهم ترین تاثیراتی که ضرب گرفتن برای ما داره یک آرامش ذهنی هست که همگی میتونید این حالت رو تست کنید. 

 متوجه خواهید شد که اگر یک قطعه ملودی یا اتود ساده رو بنوازید یک بار بدون ضرب گرفتن و دفعه دیگه با ضرب گرفتن پا یا مترونوم  متوجه خواهید شد در حالتی که با ضرب کار میکنید یک نگرانی ذهنی بابت کمتر کشیدن یا بیشتر کشیدن یک صدا از بین خواهد رفت و شما با آرامش بیشتری کار میکنید.

 وقتی ضرب نمی گیرید دائم یک چیزی در ذهن شما به ریتم و کشش ها شک داره که کاملاً هم به جا هست چرا که غیر ممکنه به صورت تصادفی و یا بی حساب تمامی زمان بندی ها را دقیق اجرا کنیم.

کار با مترونوم یک رفتار حرفه ایست!

شاید برای خیلی از افراد این باور اشتباه وجود داشته باشه که تمرین کردن و آماده کردن یک قطعه با مترونوم برای مبتدی هاست و یک فرد حرفه ای نیازی به مترونوم نداره اما این کاملاً اشتباهه!

وقتی قرار هست یک قطعه در استودیو ضبط کنیم و یا تمرین و اجرایی با ارکستر حرفه ای داشته باشیم نیاز هست تا طبق تمپو و تندای خواسته شده در تمرینات انفرادی خودمون تمرین کنیم تا که قطعه رو در دقیق ترین حالت به تمپوی اصلی برسونیم.

 هرگز جز در تمرین با مترونوم این اتفاق یعنی رسوندن در دقیق ترین حالت به تمپوی مدنظر اتفاق نمیفته، پس لازمه بدونید این کاری هست که حرفه ای ها انجام میدن!!!

بهترین راهکار برای راحت شدن با ضرب و مترونوم

اولین، دقیق ترین، راحت ترین و منطقی ترین راهکار این هست که ما با ریتم خوانی و خواندن زمان بندی های مختلف با صدای خودمون و ضرب گرفتن با دست و پا راحت بشیم.

برای این کار نیازی به تمرین با ساز در مراحل اولیه نیست؛ وقتی این اتفاق بیفته ما جدا از بحث پیوستگی در اجرای زمان بندی ها با ضرب گرفتن و خواندن نت ها راحت شدیم.

 پس از این هست که میتونیم با اجرای گام یا قسمت های کوچک و ساده اتودها و ملودی ها به صورت تدریجی در بحث ضرب گرفتن و اجرای همزمان پیش بریم.

دلیل دلسردی از ضرب گرفتن و کلام آخر

فقط افرادی در کار با مترونوم و ضرب گرفتن با پا دلسرد میشن که در تلاش بودن از اول تمام قطعه های خودشون رو بدون اینکه تمرینی از قبل داشته باشن با ضرب پا و یا همراهی مترونوم اجرا کنن. از اونجایی که این غیر ممکن هست دلسردی از سخت بودن ضرب گرفتن و اجرای همزمان با ضرب پا یا مترونوم و همینطور عدم توانایی خودشون به سراغشون اومده که این یک اشتباه در قضاوت خود هست.

بدانید و آگاه باشید که کار با مترونوم همونطور که در پکیج آموزش ویولن به تفصیل توضیح دادم یک مهارت هست و این مهارت رو ابتدا باید در خود بوجود آورده و نهادینه کنیم و پس از اون در تلاش باشیم که در رفتار های خودمون ازش استفاده کنیم.

موفق باشید.